Σφίξιμο και τρίξιμο των δοντιών : Βρουξισμός

bruxism 1

Τί είναι ο βρουξισμός

Με τον όρο βρουξισμό , εννοούμε το τρίξιμο η σφίξιμο με υπέρμετρη δύναμη των δοντιών μεταξύ τους. Ο βρουξισμός μπορεί να γίνεται είτε τη μέρα είτε κυρίως τη νύχτα κατά τη διάρκεια του ύπνου.

bruxism3

 

Ο βρουξισμός μπορεί να γίνεται ενσυνείδητα αλλά συχνότερα γίνεται υποσυνείδητα με πολλούς ασθενείς να μην γνωρίζουν καν ότι τους συμβαίνει κάτι τέτοιο. Δεν είναι σπάνιο ο (η) σύντροφος του ασθενή να αντιλαμβάνεται πρωτος το τρίξιμο κατά τη διάρκεια του ύπνου και να τον ενημερώνει σχετικά.

 

Κάποια στιγμή της ζωής σχεδόν όλοι οι άνθρωποι περνούν ένα στάδιο βρουξισμού (ίσως και το 75 % του πληθυσμού). Εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες. Επίσης είναι συχνή η εμφάνιση του βρουξισμού στα παιδιά , ιδιαίτερα στα υπερκινητικά.

Στα παιδιά τις περισσότερες φορές δε δημιουργεί προβλήματα , δεν απαιτεί θεραπεία ,  και υποχωρεί μόνος του είτε όταν αρχίσουν να αλλάζουν τα παιδικά δόντια είτε στην εφηβεία.  

 

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα αυτής της κατάστασης ποικίλουν από πολύ ελαφρά έως βαρύτερα :

                

  1. Πόνος στην περιοχή της άρθρωσης της κάτω γνάθου , συχνά συνοδεία ήχου ‘κλίκ’ κατά την κίνηση της (σύνδρομο κροταφογναθικής).bruxism
  2. Μικρά κατάγματα σε αρκετά δόντια χωρίς να υπάρχουν καθόλου ενδείξεις τερηδόνας
  3. Γενικευμένη αποτριβή της αδαμαντίνης στο βαθμό που να μένει εκτεθειμένη η υποκείμενη οδοντίνη , συχνά χωρίς ευαισθησία από τα δόντια , επειδή η διαδικασία της αποτριβής γίνεται αργά με την πάροδο μεγάλων χρονικών διαστημάτων , και έτσι τα δόντια έχουν το χρόνο και ‘προσαρμόζονται’.
  4. Εντυπώματα στο εσωτερικό των παρειών αλλά και στις πλάγιες επιφάνειες της γλώσσας , συχνά επώδυνα , που ταιριάζουν με τα αντίστοιχα δόντια που έρχεται σε επαφή.
  5. Επιπέδωση , του μασητικού επιπέδου και των μασητικών επιφανειών των δοντιών. Συνέπεια αυτού είναι να έχουμε μείωση του ύψους των δοντιών και ελάττωση της κάθετης διάστασης του προσώπου. Τα δόντια μερικές φορές δεν φαίνονται καθόλου από τα χείλη δίνοντας την εικόνα έλλειψης τους , και γενικά δείχνοντας το πρόσωπο γερασμένο. bruxism8

  6. Υπερτροφία των μασητήριων μυών , λόγω του φόρτου εργασίας τους και ελαφρά ή βαριά ενόχληση τους όταν ξυπνάμε.
  7. Επώδυνη διάνοιξη της γνάθου (που μπορεί να φτάσει μέχρι και το ‘κλείδωμα’ της) έως και μια ώρα μετά το πρωινό ξύπνημα.
  8. Αποτριβές , μικρά η μεγαλύτερα σπασίματα σε ακίνητες προσθετικές εργασίες πορσελάνης όπως στεφάνες και γέφυρες.  

Όταν έχουμε ένα ή περισσότερα από τα ανωτέρω συμπτώματα πρέπει να σκεφτόμαστε την περίπτωση του βρουξισμού. Η κλινική εξέταση και το ιστορικό θα βοηθήσουν στη διάγνωση.

 

Αιτιολογία

Χωρίς να είναι απόλυτα γνωστός ο ακριβής μηχανισμός γένεσης  , έχουν κατά καιρούς προταθεί αρκετοί παράγοντες , που προκαλούν βρουξισμό όπως :

  1. Ψυχολογικοί παράγοντες όπως το άγχος , η ένταση , το στρες (πχ έχει παρατηρηθεί αύξηση του βρουξισμού την περίοδο των εξετάσεων σε μαθητές φοιτητές κλπ)
  2. Γενετικοί παράγοντες , κληρονομικότητα , προσωπικότητα
  3. Συναισθηματική φόρτιση
  4. Ανώμαλη σύγκλειση , έλλειψη δοντιών , ετερόπλευρη μάσηση
  5. Ιδιοπαθής αιτιολογία κ.α.

 

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση του βρουξισμού γίνεται με φαρμακευτική αγωγή (παυσίπονα , αντιφλεγμονώδη) μόνο σε περίπτωση έντονων συμπτωμάτων ή και σε δυσκολία διάνοιξης του στόματος.

Σε κάθε άλλη περίπτωση πρέπει να θεραπευτούν τυχόν εμφανή αιτία που τον προκαλούν όπως έλλειψη δοντιών , ετερόπλευρη μάσηση , ορθοδοντικά και ορθογναθικά προβλήματα , αντιμετώπιση του στρες και της καθημερινής έντασης.

 

Ίσως ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του βρουξισμού και πρόληψης των συμπτωμάτων του πριν να γίνουν έντονα να είναι η χρήση εξατομικευμένου νάρθηκα βρουξισμού κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου. Χρησιμοποιείται από όλους τους ασθενείς με βρουξισμό άσχετα αν παρουσιάζουν συμπτώματα ή όχι.

 

Νάρθηκας βρουξισμούmouthguard

Ο νάρθηκας βρουξισμού , είναι ένα εξατομικευμένο μικρό μασελάκι που συνήθως τοποθετείται στα δόντια της άνω γνάθου. Κατασκευάζεται , (μετά απο λήψη αποτυπώματος των δοντιών στο ιατρείο) , από διάφανο ακρυλικό και προστατεύει τα δόντια αποτελεσματικά απορροφώντας τις υπέρμετρες δυνάμεις που ασκούνται πάνω τους με τις κάθετες και πλάγιες κινήσεις των γνάθων. Οι δυνάμεις αυτές είναι τόσο έντονες που , σε ακραίες περιπτώσεις , φτάνουν στο σημείο να φθείρουν και να καταστρέφουν ακόμα και τους ίδιους τους νάρθηκες.

 

Ο νάρθηκας όμως προστατεύει και με άλλο ένα σημαντικό τρόπο. Με την καθημερινή χρήση του προκαλεί χαλάρωση στους μύες με αποτέλεσμα να μην είναι απαραίτητη η χρήση του όλο το χρόνο. Μπορεί μετά από ποικίλο χρονικό διάστημα να  είναι απαραίτητος μόνο κατά την διάρκεια έξαρσης η επανεμφάνισης του βρουξισμού.    

 

 

Εάν έχετε οποιαδήποτε ερώτηση ή απορία ,

μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου.

Ευχαριστώ

Ε. Λ. Καστρίτης